Zuid-Afrikaanse dorpen – negentiende eeuw
Prijsdichters
Zuid-Afrika.
Elk volk in Zuid-Afrika heeft zijn 'prijsliederen', waarin dorpszangers de eigen helden bezingen. De legendarische veroveraar koning Shaka (ca.1787-1828), die de onbetekenende Zoeloe-groep omsmeedde tot een alom gevreesd en gerespecteerd volk, wordt bezongen in termen als luipaard, leeuw en olifant, als degene die zo groot is als de bergen die Zoeloeland omringen, als de man die met grote woede leeft, het vurige vuur dat het lange gras verschroeit en de grote, genadeloze achtervolger.
De prijsdichter schrikt er echter niet voor terug zijn held een wreedaard te noemen, die ten prooi zal vallen aan wraak die hij zelf uitgelokt heeft.
De meesterstrateeg Sotho-koning Moshoeshoe (ca. 1786-1870) wordt bezongen als de grote samenbinder, de vredesstichter die oorlogen afweert en de toevluchtsgrot voor armen en koningen.
De prijsdichter vertelt hoe bij zijn dood de dorpelingen massaal naar hem toe kwamen en zijn stoffelijk overschot wasten met hun tranen. Om er aan toe te voegen: “Jullie gaan zijn beenderen begraven, maar de koning leeft! Het huis van Moshoeshoe leeft, de koning is niet dood, hij slaapt.”
Zuid-Afrika.Een enkele keer is de natuur het onderwerp van een prijslied, zoals het Fundudzimeer, dat de prijsdichter beschrijft als de onvoorstelbare rijkdom van het Venda-volk, waar je vis kan vangen met grasmandjes, boordevol, en waar de vogels over het flonkerende water schieten. Het Fundudzimeer, waar witte krokodillen wonen en een mythische reuzenslang die voorspoed brengt. Het meer dat het fijnste sorghumbier krijgt als offergaven en waar onderwatertrommels hun sprookjesachtige klanken laten horen. “Het meer is mijn moeder”, bekent de prijsdichter, “en ik ben haar schepping.”
_______________________
Bron
In het prachtige boek Met woorde soos met kerse (2002) geeft de Zuid-Afrikaanse auteur Antjie Krog een overzicht van de fraaiste gedichten van de verschillende Afrikaanse volken uit haar land.
Ga naar:
= de volgende pagina: Zwart of wit? - Queensland, Noord-Australië – rond 1860, verhaal 18.
= de Inhoudsopgave, verhaal 17.
