Een dorpje in Belarus – 1943
Spijt
Belarus.
“Ik had het nooit moeten doen”, denkt Fljora, “waarom heb ik toch niet geluisterd naar die oude boer? Mijn vriend en ik hebben nog stiekem grapjes over hem gemaakt. Maar nou blijkt hij toch gelijk te hebben. Hoe heb ik zo stom kunnen doen? Nog wel op klaarlichte dag.”
Fljora, een blonde jongen van twaalf jaar, met een oud soldatenjasje aan, zit op de grond met zijn hoofd diep gebogen, zijn beide handen in zijn haar. Hij heeft diepe rimpels op zijn voorhoofd alsof hij een oude man is.
Een paar weken geleden was Fljora samen met een vriend in een zandig gebied achter het dorp aan het graven, op zoek naar een geweer. Een oude boer betrapte hen daarbij en schold ze de huid vol. Als de Duitsers erachter kwamen, zou dat vreselijke gevolgen kunnen hebben. Maar toen de boer weg was, zijn ze toch doorgegaan, totdat ze twee geweren te pakken hadden. Ze wilden naar de partizanen in de bossen, maar daar kan je niet aankomen zonder geweer, dan word je niet opgenomen.
Belarus.
Toen Fljora zijn moeder vertelde dat hij naar de partizanen ging, begon ze wanhopig te schreeuwen. “Wat moet ik vader straks zeggen als hij thuis komt en je niet ziet? Als je dan geen medelijden hebt met mij, heb dan medelijden met je zusjes.” Toen dat niet hielp, haalde ze de bijl uit de schuur en duwde die in Fljora zijn handen: “Maak ons dan eerst maar dood.” Maar Fljora was niet te vermurwen, hij knipoogde naar zijn zusjes en glipte door de achterdeur weg, met zijn geweer onder zijn jas.
In het partizanenkamp werden Fljora en zijn vriend inderdaad opgenomen. Toen Fljora een keer naar het dorp moest om een bericht over te brengen, trof hij dezelfde oude boer. Die vertelde hem dat zijn beide ouders en zijn twee kleine zusjes gedood waren door de Duitsers. Ze hadden een tip gekregen.
Fljora zijn benen begaven het en hij zakte op de grond. Hij is wanhopig, maar hij kan niet huilen. Het enige wat hij weet is dat hij straks terug zal gaan naar de partizanen, om te vechten tegen de Duitsers. Wat moet hij anders?
_______________________
Bron
De film Kom en zie (1985) van de Sovjet regisseur Elem Klimov brengt het verhaal in beeld van een van de meer dan 600 boerendorpjes uit Belarus die in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers uitgemoord zijn.
Ga naar:
= de volgende pagina: Een boterham met kaas - Nederland – 1945, verhaal 102.
= de Inhoudsopgave, verhaal 101.
